ARTROSE GEZOND DAG, Erasmus Universiteit Rotterdam, 17 juni 2023.

Tussen 11:00 uur en 12:00 uur werden wij ontvangen met koffie, thee en/of een glaasje water met een lekker koekje erbij. 

Meteen, aansluitend om 12:00 uur, was er de lunch met een zalig broodje, (karne)melk en jus d'orange. Er was volop gelegenheid om kennis te maken met mijn buren rechts en links van mij en om een blik te slaan op het Handboek voor mensen met ARTROSE. Dit handboek geeft goed leesbare informatie over artrose, de gevolgen hiervan, de behandelmethoden en de manieren om met de aandoening om te gaan. De oorspronkelijke tekst is in het Engels verschenen. Onder verantwoordelijkheid van het Erasmus MC en het LUMC is het in het Nederlands vetaald en aangepast aan de Nederlandse situatie. De handleiding heeft als doelstelling om de zorg voor artrosepatiënten te verbeteren. 

Om 13:00 uur was er de plenaire sessie Het zorgpad van een artrosepatiënt onder leiding van dagvoorzitter, professor Sita Bierma-Zeinstra. 

Jurgen Damen (huisarts) en Koen Bos (orthopeed) legden de toehoorders veel uit over de aandoening en gingen in op het ontstaan en de behandeling. Toehoorders mochten vragen stellen. Jurgen en Koen namen de tijd om de vragen te beantwoorden. 

Om 14:00 uur was de eerste Workshop ronde. Ik had gekozen voor de injecteerbare pleister, een uitvinding van professor Marcel Karperien (Universiteit Twente) en zijn team. Met deze behandelmethode wordt geprobeerd om kraakbeen te herstellen. Er wordt gewerkt met biologische materialen. Cellen worden geïnjecteerd en zodoende worden beschadigingen van het kraakbeen opgevuld. De cellen in het nog bestaande kraakbeen worden gestimuleerd om nieuw gezond kraakbeen te vormen. 

Deze behandelmethode is vooral geschikt voor patiënten met posttraumatische artrose, dus mensen die artrose hebben gekregen na een trauma, bijvoorbeeld een ongeval of ernstig sportletsel. Patiënten die al 30 jaar artrose hebben komen minder voor deze behandeling in aanmerking, omdat in hun lichaam al allerlei processen hebben plaatsgevonden die de artrose zodanig hebben gevormd dat de injecteerbare pleister er minder goed vat op heeft. 

Na jarenlang onderzoek en proefbehandelingen bij paarden (de fysieke omstandigheden van paarden lijken op die van mensen) wordt de hydrogel nu ingebracht bij een kleine groep artrosepatiënten. Er is een zeer nauwkeurige begeleiding. Tot nu toe zijn er geen noemenswaardige bijwerkingen vermeld. Als de behandeling in de komende maanden goed blijft gaan, komt het licht op groen te staan voor een definitieve juridische goedkeurig van de behandeling op grote schaal en kan de hydrogel worden ingebracht bij veel meer artrosepatiënten die voor deze behandeling in aanmerking komen. 

Voorlopig alleen bij KNIE artrose, want in de knie kan je goed en snel bijkomen. Het mooie van deze nieuwe behandeling is, dat het snel en efficiënt kan worden toegediend. Het bedenken van de therapie kost heel veel en langdurig denkwerk en het onderzoek kost zeer veel geld (miljoenen), maar de eigenlijke behandeling is relatief eenvoudig en niet eens zo heel erg duur. 

Na de theepauze volgde een tweede Workshop ronde. Diverse wetenschapers van het Erasmus MC stonden klaar om onze vragen te beantwoorden over hun specialiteit: hand en vingerartrose, knieartrose, enkelartrose, heupartrose, polyartrose. 

Zelf heb ik voornamelijk last van artrose in de rug (onderrug, tegenwoordig ook bovenrug) en mijn linkerknie en rechter schouder beginnen nu ook op te spelen (pijn en vermoeidheidsklachten). Een beetje jammer vond ik dat aan rugartrose als specifieke artrosevorm nauwelijks tot geen aandacht werd gegeven, maar ik heb wel veel gehad aan de informatie van Upasna Sharma (huisarts in opleiding en onderzoeker), met name over wat ik het beste als oefeningen kan doen (vooral wandelen is heel goed!) en welke bewegingen ik meer moet mijden (traplopen, thuis de trap op en aflopen is goed hoor, zegt zij, maar beperk het traplopen verder zoveel mogelijk).

Een overzichtelijk wandtableau over polyartrose en over heupprothese hing op de muur en deze heb ik voor jullie op de foto gezet: 

Tussen 16:00 uur en 17:00 uur was er een afsluitende borrel, napraten en evaluatieformulier invullen. 

Tijdens de plenaire sessie eerder op de middag was bij mij de vraag gerezen in hoeverre  hormonale veranderingen in het lichaam van invloed zijn op het ontstaan van artrose, of verergering ervan. Want het is mij zelf opgevallen dat ik rond mijn 45 ste jaar ineens artrosepijn in mijn onderrug kreeg, heel plotseling, van het ene moment op het andere - vrij kort nadat ik een buikoperatie had ondergaan (baarmoeder verwijderd vanwege grootschalig bestaan van 'vleesbomen'). Daardoor kwam ik eigenlijk vervroegd in de overgang. Dus dat gaf hormonale veranderingen in mijn lijf. Tijdens de afsluitende borrel sprak ik professor Sita Bierma - Zeinstra even aan. Het klopt wat ik vermoed, gaf ze mij als antwoord. Want artsen zien inderdaad een enorme toename van artrose bij vrouwen vanaf hun 50ste jaar (een stijle lijn naar boven), terwijl de lijn bij mannen vanaf hun vijftigste jaar ook wel naar boven gaat maar veel minder stijl dan bij vrouwen. Dit is nog een punt van verder onderzoek, meldde professor Bierma. 

Wellicht is het in dit licht ook niet toevallig dat tijdens bijeenkomsten over artrose (of het nu is bij Artrose Gezond van het Erasmus MC of bij de Algemene Leden Vergaderingen van de PolyArtrose Lotgenoten Vereniging), dat het aantal vrouwen verweg in de meerderheid is! 

Tegen 17:00 uur verliet ik het onderwijscentrum van het Erasmus MC met het mooie uitzicht op de hoogste wolkenkrabber van Europa en een mooi beeld beneden op het pleintje

en waar op de grote klok in de centrale hal de mannen op de plaats van de wijzers de hele dag door (zeven dagen per week, 24 uur op 24 uur) aan het vegen zijn . . . 

Ik kijk terug op een leerzame en prettig verlopende dag! Heel bijzonder aan deze dag vond ik de open communicatie tussen wetenschappers en patiënten. Beide groepen stonden op gelijke voet met elkaar. De patiënten waren heel belangstellend en vroegen de wetenschappers het hemd van hun lijf. En de wetenschappers toonden veel belangstelling voor hetgeen de patiënten over hun aandoening te zeggen hadden - de patiënten konden alles kwijt wat ze wilden. 

Het was vandaag een mooi voorbeeld van een democratisch proces! 

Tot de volgende keer!