Op 18 maart 2023 is schrijfster Jolande Withuis te gast bij boekhandel Donner in het theater. Zij wordt geïnterviewd door Ellen de Bruin, redacteur van het NRC Handelsblad naar aanleiding van het boek Vrouw en vrijheid, dat Jolande onlangs heeft geschreven.
Nadat het nieuwe zonnescherm over het glazen dak van het theater wordt neergelaten om te voorkomen dat het binnen te warm wordt
verschijnen de schrijfster en de interviewster op het podium en introduceert Leo van de Wetering (bedrijfsleider van boekhandel Donner) het tweetal voor de toehoorders.
Jolande Withuis heeft al heel wat boeken op haar naam staan, alsmede een aantal artikelen in de grote Nederlandse kranten. Ze was tot 2014 onderzoekster bij het NIOD. In het onlangs verschenen boek Vrouw en vrijheid houdt Jolande een pleidooi voor een kritischer vorm van feminisme en stelt zich tegenover het identiteitsdenken. Zij is zelf geboren in 1949 en heeft de tweede feministische golf tussen 1960 en 1980 bewust en met warme gevoelens meegemaakt. Zij was het eens met de doelstellingen: geen tweedeling tussen de seksen; de vrouwen moesten een mooie baan vinden om wie ze waren en NIET omdat ze louter een aardige, lieve vrouw waren. De vrouw moest gezien worden als individu, NIET als een ander soort mens. We moeten ophouden om op vrouwen en mannen verschillende eigenschappen te plakken.
Het is te gek voor woorden dat er in de maatschappij steeds meer verboden voor vrouwen kwamen, zoals het verbod om op zaterdagmiddag te werken, het verbod om na je trouwdag te blijven werken of het verbod om een opleiding te volgen. Dat wijlen koningin Juliana haar studie op de universiteit niet mocht afmaken omdat studeren volgens de toenmalige ministers Juliana lelijk zou maken, is te gek voor woorden! In het vrouwentijdschrift Libelle in de jaren 50 heerste er een algemeen maatschappelijk oordeel dat het verschrikkelijk was dat mannen hun vrouwen zouden helpen bij de afwas, want als mannen dit deden, bracht dit schade toe aan de beschaving! Tot 1957 was het voor vrouwen verboden om een eigen bankrekening te hebben! Nou ja, zeg!
De feministische golf van destijds heeft wel verandering gebracht in de samenleving, want vandaag de dag is het andersom: mannen zijn er trots op om iets in het huishouden te doen, bijvoorbeeld koken!
Jolande houdt een pleidooi voor te stoppen met het maken van onderscheid tussen dingen voor vrouwen en dingen voor mannen. Maar het onderscheid maken tussen de seksen ligt diep verankerd in de maatschappelijke denkbeelden en dat is moeilijk te veranderen. Maar het verandert wel, al gaat het langzaam. Vrouwen mogen na het sluiten van een huwelijk tegenwoordig gewoon blijven werken en ze mogen zelfstandig een bankrekening openen.
Toch zijn we er nog niet. Nog maar al te vaak worden personen ingedeeld op basis van collectieve denkbeelden, zoals sekse, kleur, klasse. Daar moeten we volgens Jolande van af, want die denkbeelden zeggen helemaal niets over de persoon zelf. En juist om die persoon gaat het! We moeten vrouwen meer als individuen gaan behandelen en juist niet meer in vakken stoppen.
Ze geeft nog een voorbeeld van hoe vrouwen nog steeds ten onrechte in vakken worden gestopt:
vrouwen met borstkanker worden automatisch een reconstructie van de borst aangemeten. Jolande heeft zelf borstkanker gehad en weet daarover mee te praten. Maar ben je soms met één borst soms ineens minder vrouw? Nee toch zeker? Als je borstkanker hebt, ben je maar met één ding bezig: overleven. En niet hoe je eruitziet in bikini met één borst!
We moeten mannen en vrouwen beschouwen als individuen zonder beide groepen een verschil aan te meten! Dus geen moslimmannen in een t-shirtje en onbedekt haar en vrouwen in verhullende kleding en met bedekt haar!
Jolande Withuis zegt dat ze zich bewust is dat de dingen die ze verkondigt, controversieel kunnen overkomen op bepaalde mensen. Maar het debat is juist heel goed! Zij is wetenschapper en doet onderzoek. En juist in het licht als wetenschapper die onderzoek doet vindt ze het belangrijk dat het debat meningen losmaakt. Dat brengt de maatschappelijke ontwikkeling een stapje verder!
Ik vond het een interessant interview en heb met aandacht zitten luisteren. Ik dacht aan mijn nichtje Anja Meulenbelt. Want die was destijds heel actief in de feministische golf tussen 1960 en 1980. . .
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Het is zondag 19 maart 2023. Vanmiddag houdt de historicus / schrijver Martin Bossenbroek een lezing naar aanleiding van zijn nieuwe boek De Zanzibar Driehoek, een slavernijgeschiedenis 1860-1900.
De spreker is aangekomen en inspecteert de techniek.
Dan neemt Martin Bossebroek plaats achter het spreekgestoelte.
Het boek van Martin Bossebroek gaat over de afschaffing van de slavernij in de periode 1860 - 1900 in Zanzibar (Afrika). Op deze plek was de grootste slavenmarkt ooit in de geschiedenis. Miljoenen inwoners uit Afrika werden onder erbarmelijke omstandigheden op krakkemikkige boten naar diverse werelddelen vervoerd om te werken op plantages, heel armoedig en tegen nauwelijks of geen beloning. Martin Bossebroek beschrijft de situatie vanuit diverse standpunten: de sultan van Zanzibar, de slaven zelf, de Engelsen die na de afschaffing van de slavernij Zanzibar (en andere Afrikaanse landen) tot imperialistisch gebied maakten, de ontdekkingsreiziger Livingstone, de diplomaat John Kirk, de Westerse landen in Europa.
Tijdens zijn lezing maakt Martin Bossebroek gebruik van dia's op het grote televisiescherm om het verhaal een duidelijk cachet te geven. We volgen zijn dia's:
Na afloop van de lezing speken diverse toehoorders hun lof uit op de spreker/schrijver, vooral het feit dat hij de wereldwijde, wrede en inhumane slavernij op een geheel neutrale manier ter sprake brengt doordat hij alle partijen aan het woord laat.
Ik vind dat dit boek op alle scholen verplichte kost zou moeten zijn, omdat het kan bijdragen aan ieders bewustwording van de wereldgeschiedenis.
Uit de wereldgeschiedenis kunnen we begrijpen wie we zijn, wat we goedkeuren en wat we ten ene male verwerpen. Om de wereld voor onze kinderen vreedzaam te maken, en vooral vredig te houden, is het goed om de slechte episodes heel bewust onder ogen te zien en op zijn minst te erkennen dat fouten uit de geschiedenis absoluut niet herhaald mogen worden. Het besef dat slavernij niet past in een positief wereldbeeld kan een bijdrage leveren aan een wereldwijde maatschappellijke instelling om de wereld voor onze kinderen beter te maken.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten