CONCERT IN DE DOELEN, Rotterdams Philharmonisch Orkest, 16 + 17 oktober 2025.

Op het Kruisplein in Rotterdam stap ik de tram uit om naar De Doelen te lopen. Op een muur van een flat tegenover de tramhalte zie ik bovenstaande prachtige schildering. Daarop zien we orkestleden van het Rotterdams Philharmonisch Orkest en chef dirigent Lahav Shani aan het werk.Toepasselijk voor wat we vandaag en morgenavond gaan meemaken!

Als lid van de Vriendenvereniging van het Rotterdams Philharmonisch Orkest mag ik een repetitie bijwonen van het orkest. Morgenavond zijn de muziekwerken 'in het echie' te horen.

De deur is nog dicht, dus nog heel even wachten! Maar dan gaat de deur toch ineens open en even later zitten wij, vrienden van het orkest, aan een heerlijk kopje koffie. Met koekje!

We mogen de zaal in. De vleugel wordt vanuit de 'kelder' naar boven getakeld, het podium op. 

Gesprekje tussen enkele orkestleden op het podium - ze hadden vóór onze binnenkomst al gerepeteerd in besloten kring.

De orkestbodes zijn druk in de weer. Stoelen schuiven, partituren op de lessenaars leggen, collega's helpen met wat waar moet zijn . . . 

En ineens zit de Franse pianist Alexandre Kantorow achter de vleugel. Vlugge pianoklanken stijgen op. We zien ook de dirigent Kazuki Yamada (rechts, in het zwart) in gesprek met één van de orkestbodes.

En ook de orkestleden komen binnendruppelen.

Marieke Blankestijn, eerste concertmeester.

Quirine Scheffers naast Marieke Blankestijn, op de foto met gezicht naar ons toegewend.

Achter Marieke Blankestijn zit Hadewijch Hofland (met viool in rechterhand). Daarover straks meer met een leuk verhaal!

Marieke staat op om te stemmen. De hoboïst geeft de 'a' aan.

Altvioliste Anne Huser.

De cellen en de contrabassen.

En dan is het hard werken! Het hele vijfde pianoconcert van Saint-Saëns wordt doorgenomen. Het gaat heel goed, maar af en toe tikt de dirigent even af. Een paar maten oefenen voor verbetering van de klankkleur en technische dingen zoals enkele moeilijke noten. Af en toe wordt er in de partituur op de lessenaar met potlood een aantekening gemaakt (en vervolgens ook weer uitgegumd). Marieke geeft soms een aanwijzing naar de violisten achter haar. Soms is er overleg met de solist. 

Dan tikt de dirigent af, hij is tevreden. De pianist staat op en zwaait nog even naar ons luisteraars als afscheidsgroet. De dirigent geeft de cellisten nog een laatste aanwijzing. 

Er gaan orkestleden weg. Het is weer even stoelen schuiven. Nu wordt het muziekstuk How slow the wind van de Japanse componist Takemitsu nog een keer helemaal doorgespeeld. Het gaat goed, de dirigent is tevreden en we zijn klaar vandaag met repeteren!

Maar voordat we De Doelen uitstappen, wacht ons nog een leuke verrassing!

Want in de hal staat violiste Hadewijch Hofland met haar vioolkist op een bank. 

Om haar heen staan al mede-vrienden die haar het hemd van het lijf vragen.  . . . planning een beetje afstemmen op het werk van mijn man die in de toneelwereld werkt . . . . gezinsleven met kinderen . . .  oppas regelen .  . . .

Zij vertelt vervolgens over haar strijkstokken. Ze heeft er twee in haar vioolkist liggen. Strijkstok en viool beïnvloeden sterk de klank, vertelt ze en zij laat het horen. Of we het verschil kunnen horen? Onomstotelijk duidelijk! Ik vind de tweede strijkstok een warmere klank op de viool voortbrengen. Tussen de beide strijkstokken zit er ook een verschil in gewicht en in het gemak waarmee je strijkt. De ene strijkstok heeft een klein 'rafeltje' en dat is een minder mooi punt van die stok. 

Hoeveel kost zo'n strijkstok nou? 

€ 15.000, vertelt ze. Oef, wat een bedrag!

Ken Gould, de voorzitter van de Vriendenvereniging, kijkt belangstellend toe en maakt een foto.

Intussen had ik ook al trompetklanken gehoord, even verderop. Toen het groepje rondom Hadewijch Hofland zich na afloop verspreidde, ben ik even naar het groepje 'Trompetten' gegaan. 

De orkestleden van de groep trompetten (op de foto met Hein Buwalda rechts op de achtergrond - bestuurslid van de Vrienden van het orkest) leggen het één en ander uit over hun instrumenten, maar helaas komt er ook hier al weer een einde aan deze "Meet & Greet" bijeenkomst (het is natuurlijk OF de viool OF de trompet!) en heb ik daardoor niet zoveel over de trompettisten kunnen koren. Niet erg hoor, het komt wel weer goed een volgende keer!

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Het is vrijdagavond, 17 oktober 2025.

We gaan naar het concert "in het echie". Voorafgaande aan het concert is er een inleiding. Arjen Leendertz is de spreker.

Het programma in omgekeerde volgorde dan dat er op het tableau staat, dus vanavond horen wij eerst Takemitsu, vervolgens het vijfde pianoconcert van Saint-Saëns, en tenslotten  de Symphonie fantastique van Berlioz.

Arjen neemt het programma door en verduidelijkt zijn verhaal met het laten horen van enkele muziekfragmenten. 

Het draait vanavond om de romantiek met een scala aan klankkleuren, het reizen met bijbehorend exotisme (bijzonder in de negentiendede eeuw, want reizen was toen nog niet zo heel erg gangbaar als vandaag de dag!), gevoelsleven, het IK, de ANDER en De Leegte. Saint-Saëns heeft een reis gemaakt naar Egypte en heeft de sfeer die hij daar opdeed, verwerkt in zijn vijfde pianoconcert. Muziek in Egypte heeft veelal een Oosterse toonsoort en dat hoor je (duidelijk!) terug in het muziekwerk. 

Na de inleiding gaan we naar de zaal. Ik zit op de eerste rij, een beetje aan de zijkant en daardoor heb ik de kans om een paar foto's te maken:

Vijf (!) pauken in de Symphonie fantastique van Berlioz.

De koperblazers.

Eerste concertmeester, Marieke Blankenstijn, in afwachting tot het concert begint.

Achter haar zit Hadewijch Hofland die ons gisteren tijdens de 'Meet & Greet' vertelde over haar strijkstokken.

Solist, Alexandre Kantorow speelt prachtig het vijfde pianoconcert van Saint-Saëns. Op de plaats waar ik vanavond zit, komen de klanken van de piano heel mooi tot hun recht, omdat de pianoklanken en de orkestklanken één geheel vormen. Gisteren op mijn plaats op de parterre hoorde ik de piano wat harder en het orkest wat zachter (je zit op de parterre wat dichter bij de solist); op de plaats aan de zijkant vind ik de muziek dus wat harmonieuzer klinken.

Alexandre Kantorow kreeg een prachtig applaus. Als dank gaf hij een mooi toegift. 

De foto's die ik heb gemaakt op het moment dat Kantorow het applaus in ontvangst neemt, vind ik niet mooi genoeg (te onscherp) om hier op mijn blog te tonen - excuus daarvoor! We moeten het dus even doen met ons voorstellingsvermogen! 

Dirigent Kazuki Yamada leunt even tegen het rekje op de bok nadat de laatste spectaculaire tonen van de Symphony fantastique van Berlioz zijn verklonken. De lach op zijn gezicht en zijn houding stralen iets uit van "Wouw!! Wat hebben jullie mooi gespeeld, orkestleden!!!"

 

Een langdurig denderend applaus stijgt op uit de zaal. Kazuki Yamada moet verschillende keren terugkomen om het applaus in ontvangst te nemen. Hij laat de verschillende orkestgroepen en individuele spelers die solostukken hadden gespeeld even opstaan om ze in het zonnetje te zetten voor hun mooie spel. En daarna neemt het orkest in zijn geheel nog even in alle richtingen het applaus in ontvangst.

Schitterende concert! Het is een waar een feest vanavond! Ik hoop dat Kazuki Yamada nog eens terugkomt op de bok!

Tot de volgende keer!