WANDELING OVER DE STADSWALLEN VAN BRIELLE, 28/06/2025.
Brielle ligt letterlijk en figuurlijk onder de rook van Rotterdam. Het is een vestingstadje en het heeft een zeer bewogen geschiedenis. Willem van Oranje, de voorvader van onze huidige koning Willem Alexander, is in de grote kerk getrouwd met Charlotte van Bourbon. Stadhouder Willem III voer vauit Brielle richting Engeland met een militaire vloot om koning te worden van Engeland. Zijn vrouw Mary zwaaide hem uit boven op de toren. Brielle lag toen nog vlak aan zee. Mary kwam later ook naar Engeland om zich bij haar man te voegen. Willem III en Mary werden koning en koningin van Engeland. Het was een bewogen tijd voor Mary, want haar vader, Jacobus II, was vanuit Engeland naar Frankrijk gevlucht. Willem III en Mary brachten rust in Engeland, maar het huwelijk bleef helaas kinderloos.
Brielle is ook bekend van de Spanjaarden die in Nederland de overheersing hadden. Op school leerden we dat Alva in 1572 'in Brielle zijn bril verloor'. Dat wil zeggen: Brielle werd toen bevrijd door de watergeuzen. En dat was meteen aanleiding voor een saillante tweedeling binnen het geloof in de Nederlanden: het katholieke deel en het protestante deel. De watergeuzen als protestants gezinden, samen met Willem van Oranje, die niets van de katholieke Spaanse overheersers moesten hebben, verjaagden de katholieke Spanjaarden in diverse steden zoals Dordrecht, Gorinchem en Brielle - en later ook steeds meer in noordelijke richting (onder andere Leiden, 'het Leids ontzet'). Tijdens de opstand in 1572 namen de watergeuzen Brielle in, maar óók de vestingstad Gorinchem. Willem van Oranje beloofde weliswaar vrijheid van godsdienst voor het gehele gebied van de Nederlanden, maar die belofte voorkwam niet dat een groepje van 17 priesters in Gorinchem gevangen werden genomen en gefolterd werden. Deze priesters moesten mee naar Brielle als martelaren en werden hier op 9 juli 1572 opgehangen in een turfschuur die aan een klooster toebehoorde. Hun lichamen werden na ophanging nog eens ernstig verminkt. Ook op de Markt in Brielle zijn nog andere priesters op de brandstapel gegooid. In 1675 werden de martelaren zalig verklaard. In 1867 verklaarde paus Pius IX hen heilig en zette hen op de Lijst van de Heilige Martelaren. In 1932 wordt een bedevaartskerk (even buiten het centrum van het vestingstadje Brielle) gebouwd om de martelaren te eren. Ieder jaar op 9 juli wordt de moord op de priesters herdacht. Brielle is hiermee officeel een bedevaartsoord voor de katholieke gelovigen.
Leitje en ik komen Brielle binnen via een mooie toegang met uitzicht op water. Een reiger staat aan de kant om te proberen een visje te bemachtigen. Hij heeft geen idee wat zich vroeger allemaal heeft afgespeeld binnen de vestingmuren!