DIERENWELZIJN IN BLIJDORP ZOO, bezoek aan diergaarde en bijwonen lezing, 11-12-2022.

Bokito gaat even kijken bij Aya en haar kindje. Hij is de vader van de baby (foto boven), een echte family man. En hieronder zit hij in vol ornaat, vaak met zijn rug zoals nu ook (tegendraads??) naar de bezoekers toe.

En hieronder is de kleine, speelse, ondernemende en happy uitziende Maximus (roepnaam: Maxi) van inmiddels twee maanden oud.

Het andere olifantje, Radzjik van anderhalf jaar (op voorgrond) neemt Maxi op sleeptouw. De beide kleine olifantjes kunnen het opperbest met elkaar vinden. 

Maxi staat tussen de poten bij moeder Faya. De baby is daardoor nauwelijks te zien. Dat gaat in het wild ook zo, want dan kunnen de roofdieren er niet bij komen. 

Kleine Maxi drinkt bij zijn moeder, Faya. Maxi drinkt graag en veel bij zijn moeder! 

En hieronder de vrolijke Radzjik weer.

Vandaag was de Manoel (een katachtige) heel goed te zien! Vaak zit het dier helemaal achter in het verblijf en dan zie je hem niet, of nauwelijks. Maar vandaag hadden we geluk!

De prairiehondjes hadden het koud vandaag! Ze bibberden met hun staarten!

Een heerlijke duik in het koude water! Dat is het summum van genot! Maar daar moet je wel een ijsbeer voor zijn!

De poolvossen, in hun witte winterkleed, waren eten aan het zoeken.

En overal in de diergaarde mooie, sfeervolle kerstversieringen.

Ook in het Eauditorium en in de Haaienzaal was de kerstversiering stralend! Het oogstte veel bewondering van alle leden van de Vrienden van Blijdorp die vandaag naar de lezing waren gekomen. Ik hoorde uitroepen in de trant van "Wat prachtig!!! Het lijkt net alsof de versiering na de corona extra mooi is!"

De dag begon met een lezing voor de Vrienden van Diergaarde Blijdorp. Ik ben lid en ik was erbij!

Het onderwerp luidde: "Dierenwelzijn in Blijdorp". Spreker was Stephan Lugthart.

Onze voorzitter, Marcel Kreuger, opende de bijeenkomst 

en gaf daarna het woord aan Stephan.

Stephan doet onderzoek in Blijdorp naar het dierenwelzijn. In zijn presentatie ging hij hier op in. Stephan is ecoloog en heeft gestudeerd in Wageningen. Vanaf vroeg in zijn studie was dierenwelzijn voor hem een belangrijk onderwerp. 

Een dierstudie vergt altijd een gedetailleerde observatie, verdeeld over een langere periode. Het levert veel statistische gegevens op en hierdoor wordt kennis verkregen. In dit geval via hele 'boekwerken' met wel 80 vragen, en dat steeds weer bij herhaling. 

De invloed van bezoekers werd betrokken bij het gedrag van dieren, maar ook het gedrag van dieren onderling. Voedingsgewoonten werden bestudeerd. 

Vaak was Stephan zelf te vinden bij, onder andere, de olifanten, maar ook collega's hielpen hem met het invullen van vragenformulieren in een klemblok, met een pen erbij. En dan kijken, kijken, kijken . . . en gegevens noteren . . .  .

Dierenwelzijn: het is de gezondheid (lichamelijke gesteldheid), maar ook gevoel en emotie en natuurlijk gedrag bij dieren. Fysiek én geestelijk welzijn dus, en een combinatie ervan. Daarbij speelt ook de mate waarin dieren zich kunnen aanpassen aan bepaalde situaties, een rol. Wanneer dieren erin slagen om zich goed aan te passen aan situaties, kan je spreken van welzijn. 

Het is belangrijk om hier meer over te weten te komen. Dan kunnen verzorgers beter inspelen op de verzorging van de dieren. Meer kennis betekent een betere voorspelbaarheid van diergedrag en daar zijn zowel de dieren als de verzorgers bij gebaat. 

Naast de fysieke gesteldheid (gezondheid, maar ook het inspelen op behandeling bij ziekten en/of verwonding), speelt dus ook de mentale en de emotionele status van de dieren, zoals plezier (het spelen, het met graagte eten/drinken, de afwezigheid of juist aanwezigheid van agressief gedrag dat niet past bij een 'normale' situatie, pijn (en het zich wel of niet laten behandelen), gevoel van stress, angst en frustratie. 

Bij de olifanten is onderzoek verricht, maar ook bij de leeuwen, de tijgers en de gorilla's. 

Tijdens de onderzoeken is gebleken dat de invloed van de bezoekers weinig tot geen invloed is op het gedrag van dieren. Drukte onder de bezoekers maakt dus niet veel uit voor het dierenwelzijn. Dit is onder meer getest bij de tijgers. De ramen werden aan één kant afgeplakt met folie in grasmotief. Bezoekers konden de tijgers tussen de 'foliegrassprieten' blijven zien, maar de tijgers konden de bezoekers op hun beurt nauwelijks zien. Aan de andere kant was er geen folie. De tijgers vertoonden praktisch hetzelfde gedrag aan beide zijden. Dat is goed om te weten! 

Binnenkort wordt de folie dus weer weggehaald. De bezoekers en de tijgers kunnen elkaar daarna weer beter zien zonder dat de tijgers last hebben van de bezoekers!

Ook bij de gorilla's wordt onderzoek gedaan. Daar wordt gekeken naar 'spiegelend gedrag'. Bij mensen speelt 'spiegelend gedrag' een normale, positieve rol: als één volwassene bijvoorbeeld (glim)lacht naar een ander, dan gaat de ander meestal ook (glim)lachen. 

Het valt mij persoonlijk op dat de gorilla's erg sociaal met elkaar omgaan en dat zij, zichtbaar voor de bezoekers, goed in hun vel zitten. De nieuwe gorilla baby wordt gekoesterd door de moeder Aya maar ook door haar zus en de andere gorilla's. De zus van Aya grijpt liefdevol naar de hand van de baby en de baby beantwoordt liefdevol de hand van Aya's zus. Vader Bokito ligt heerlijk relaxed uitgestrekt in het verblijf, sappelend op een strootje. . .  . Wij zien hier toch overduidelijk een situatie van dierenwelzijn!

En wat te denken aan neushoorn Namaste (Zij is inmiddels overleden). Het dier had een chronische pootontsteking. Fysiek dus een negatief feit in de definitie van dierenwelzijn. Maar Namaste en haar verzorgers konden een zodanig goede band met elkaar opbouwen, dat ze zich veilig voelde en gewillig/ rustig aan haar poot liet behandelen. Dit gebeurde via een vorm van massage. Het heeft de neushoorn enorm geholpen bij het voelen van minder pijn aan haar poot. Hier is toch echt sprake van een positieve aanpassing van het dier op een bepaalde situatie, waardoor het welzijn van Namaste is vergroot (fysiek en mentaal). 

Als ik zie (en mijn mede bezoekers met mij!) met hoeveel plezier de beide kleine olifantjes met elkaar optrekken en met elkaar spelen, hoe Radzjik van anderhalf jaar vaak het initiatief neemt om iets te doen (takken verplaatsen, op stenen klimmen, het op sleeptouw nemen van Maxi en hem dingen 'voordoen'), de guitige oogjes van Maxi waar het plezier van af druipt, het gretig drinken van Maxi bij zijn moeder Faya en als je denkt aan de geboorte van Maxi die ontzettend vlot verliep te midden van de olifantenkudde, dan is hier toch echt sprake van dierenwelzijn, zou ik zeggen! 

En als je ziet hoe één van de ijsberen zich heerlijk achterover werpt tijdens het zwemmen, dan is hier maar één uitdrukking op zijn plaats: plezier! Dierenwelzijn!

Wat natuurlijk ook meespeelt, is het feit dat de ontwikkeling in het houden van dierentuindieren op dit moment een enorme verandering ondergaat. De leefgebieden van de dieren worden groter. En er vinden meer aanpassingen plaats die de natuurlijke habitat nabootsen. Stephan Lugthart noemde in dit opzicht het feit dat het onderzoek naar dierenwelzijn bij de olifanten heeft opgeleverd dat de olifanten behoefte hadden aan meer bomen in hun 'perk', zodat ze zich wat meer beschermd voelden. De bomen komen er binnenkort!

Een actuele tendens binnen de dierentuinen is NIET het hebben van zoveel mogelijk dieren, maar specialisatie in diersoorten. Daardoor krijgen de dieren meer leefruimte en wordt de verzorging gespecialiseerder. Dit komt ten goede aan het dierenwelzijn.  

Het was een interessante lezing. Wat Stephan vertelde, kon ik terugvinden bij de dieren: de bewoners van Blijdorp maken een happy indruk! In Blijdorp worden de dieren goed verzorgd!

Na afloop bedankte Marcel Kreuger Stephan voor zijn presentatie en gaf hem een linnen vriendentasje met cadeautje erin, als dank.

Na de lezing maakten we onze ronde door de tuin en aten tot slot een lekkere pannenkoek in de Terraszaal. Hier was ik de hele corona periode tot mijn verdriet niet binnen geweest. Nu kon het gelukkig weer! En de pannenkoek was als vanouds verrukkelijk!

Tot de volgende keer!